Παρεκκλήσιο των Μικρών Ταξιαρχών «Ταξιαρχάκης»: Για το εκκλησάκι που κτίστηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας και την ιστορία του στο πέρασμα των αιώνων και μέχρι σήμερα, μάς πληροφορεί ο πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης Μεσσηνίας, Αρχιμανδρίτης, Φίλιππος Χαμαργιάς:
Πανηγυρίζει, κατά το διήμερο 7 & 8 Νοεμβρίου το παρεκκλήσιον των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, γνωστόν με το προσωνύμιο «Ταξιαρχάκης», το οποίο βρίσκεται στη σημερινή πλατεία Μαυρομιχάλη της Καλαμάτας.
Το συγκεκριμένο παρεκκλήσιο κτίστηκε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, με βάση ιστορικές μαρτυρίες και την τοιχοποιία, όπως αποκαλύφθηκε μετά την καθαίρεση των επιχρισμάτων.
Είναι κτίσμα της οικογενείας Μπενάκη και βρισκόταν σε επαφή με τον πύργο της οικογενείας, ο οποίος καταστράφηκε μετά τα Ορλωφικά. Από γραπτές πηγές γνωρίζουμε ότι ανακαινίσθηκε πρωτίστως από την Παντζεχρούλα Μπενάκη το 1836.
Πραγματοποίηση οικοδομικής παρέμβασης μαρτυρείται από επιγραφή που υπήρχε στην εικόνα της Θεοτόκου σύμφωνα με τον Δ. Δουκάκη: «Δέησις της δούλης του Θεού Παντζεχρούλας Μπενάκη και των τέκνων αυτής Παναγιώτου και Λυμπερίου συν ταις συζύγοις αυτών και των τέκνων αυτών, ανεκαινίσθη ο ναός ούτος δια δαπάνης αυτών 1836 Μαΐου 28 ».
Η δε εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ έφερε την επιγραφή: «Δέησις των δούλων του Θεού Αντωνίου Μαυρομιχάλη και της συζύγου Μαρίας Μπενάκη, εζωγραφήθη δια δαπάνης των. 1836».
Εφημέριος του Ναού χρημάτισε ο Γρηγόριος Κουλουμβάκης, ιεροδιάκονος του Μητροπολίτη Μονεμβασίας Χρυσάνθου Παγώνη. Ο Κουλουμβάκης φυλακίστηκε στην Τρίπολη το 1821 μαζί με άλλους αρχιερείς και προεστούς. Μετά την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη χειροτονήθηκε ιερέας και λειτουργούσε επί πολλά χρόνια στους Μικρούς Ταξιάρχες.
Στον Ναό μεταξύ των εφημερίων που εχρημάτισαν διετέλεσε και ο μακαριστός π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος, ιδρυτής του Ησυχαστηρίου Προφήτου Ιωήλ Γιαννιτσανίκων.
Νεοκλασικά μορφολογικά στοιχεία στις όψεις του υποδεικνύουν μία δεύτερη οικοδομική φάση του μνημείου τον 19ο αιώνα.
Πρόκειται για μονόχωρο ναό με δίρριχτη στέγη, νεοκλασικά στοιχεία στα ανοίγματα και το διάκοσμο, έκκεντρα τοποθετημένη τρίπλευρη αψίδα και μονόλοβο κωδωνοστάσιο στη Β.Α. γωνία.
Το 1918 οι αδελφοί Παναγιώτης και Διονύσιος Μπενάκης αφιέρωσαν τους Μικρούς Ταξιάρχες στη Μονή Βελανιδιάς, όπως αναφέρεται στον κώδικα της Μονής και λειτουργούσε ως μετόχιό της.
Η εικόνα των Ταξιαρχών επαργυρώθηκε με την φροντίδα του τότε Ηγουμένου Ιεζεκιήλ Βελανιδιώτη και του Ιερομονάχου Νείλου το 1919, ενώ το έτος 2014 συντηρήθηκε τόσο η εικόνα όσο και η εξωτερική αργυρή επένδυση, με την φροντίδα του Αρχιμανδρίτου Φιλίππου Χαμαργιά.
Το μνημείο υπέστη σημαντικές φθορές από τον σεισμό του 1986 και αναστηλώθηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
