Μέσα από τη ματιά του visit Kalamata, την ταξιδιωτική πλατφόρμα προβολής του Δήμου Καλαμάτας, προβάλλεται εν όψει Καθαράς Δευτέρας το αρχέγονο δρώμενο της Ευετηρίας, που κάθε χρόνο πραγματοποιείται στη Νέδουσα, συγκεντρώνοντας πλήθος κόσμου να το παρακολουθήσει. Να υπενθυμίσουμε ότι ένα χρόνο πριν, το 2024, το δρώμενο της Νέδουσας εντάχθηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, ως στοιχείο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας.
Όπως επισημαίνεται στο Visit Kalamata: "Την Καθαρά Δευτέρα, 3 Μαρτίου, αξίζει να επισκεφθεί κανείς το καταπράσινο και γραφικό χωριό της Νέδουσας και να ζήσει από κοντά το εξαιρετικό αποκριάτικο “Δρώμενο της Ευετηρίας”.
Πρόκειται για ένα αυθεντικό αγροτικό δρώμενο, που έχει ως πρωταρχικό σκοπό την εξασφάλιση της ευετηρίας (καλής αγροτικής χρονιάς) και της γονιμότητας.
Το μουντζούρωμα, ο αγερμός, οι τράγοι, η αροτρίωση, ο γάμος, η κηδεία και η ανάσταση συνθέτουν μια ενιαία τελετουργία, η οποία γεννιέται και εξελίσσεται αυθόρμητα μέσα από τον αυτοσχεδιασμό των κατοίκων.
Η ημέρα ξεκινά με το ομαδικό μουντζούρωμα των προσώπων κατοίκων και επισκεπτών με καπνιά από φούρνο, ως προστασία από το κακό μάτι και σύμβολο καλής τύχης.
Ακολουθεί ο αγερμός, όπου ο θίασος περιδιαβαίνει τα σπίτια του χωριού, ανταλλάσσοντας ευχές και συγκεντρώνοντας φαγητά για την καλή γεωργική χρονιά.
Η ιερότερη στιγμή της ημέρας είναι η αροτρίωση, το εικονικό όργωμα που τελείται στην πλατεία από δύο «ζεγμένα» ζώα, τα οποία οργώνουν τρεις φορές πριν αποχωρήσουν.
Έπειτα, πραγματοποιείται ο συμβολικός γάμος, που αναπαριστά τη διαιώνιση της ζωής. Ο γαμπρός «φονεύεται» και στη συνέχεια «ανασταίνεται», σηματοδοτώντας τον κύκλο ζωής και θανάτου".
Νέδουσα Δ.Ε. Καλαμάτας | Δρώμενο Ευετηρίας
10:00 Αγερμός
12:00 Δρώμενα
Με βαθιές τις ρίζες του στην αρχαία Διονυσιακή λατρεία, το “Δρώμενο της Ευετηρίας” κάθε Καθαρά Δευτέρα στη Νέδουσα, αποτελεί το πιο αυθεντικό ολοήμερο δρώμενο στη Μεσσηνία.
ΜΟΥΤΖΟΥΡΩΜΑ
Πριν απ’ όλα όμως γίνεται το Μουτζούρωμα! Στην είσοδο του χωριού, ένας χωρικός, που έχει το ρόλο του “Καλόγερου” υποδέχεται του επισκέπτες βάφοντάς τους με μαύρη καπνιά από ξυλόφουρνο γιατί στην Νέδουσα δεν υπάρχουν θεατές, μόνο συμμετέχοντες. Οι χωρικοί “φορούν” από νωρίς το πρωί την ίδια καπνιά και επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού με ευχές για καλή χρονιά στην προετοιμασία τους για τον εορτασμό.
ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΓΩΝ
Αμέσως μετά, ντυμένοι με προβιές και κέρατα, διασχίζουν τα καλντερίμια του χωριού κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο με τις κουδούνες τους διώχνοντας τα κακά πνεύματα και καλώντας τη φύση να ξυπνήσει από τον λήθαργο του χειμώνα.
ΑΡΟΤΡΙΩΣΗ
Είναι η ιερή στιγμή των δρώμενων της Νέδουσας. Δύο χωρικοί ντυμένοι ως βόδια, σέρνουν ένα άροτρο, κάνοντας τρεις φορές τον γύρο της πλατείας ανάποδα και αντίστροφα από την φορά του ρολογιού. Γύρω τους όλοι κρατούν φαλικά σύμβολα και με προκλητικές και ακατάληλες εκφράσεις προσπαθούν να προκαλέσουν τις επιθυμίες της σάρκας και με τον τρόπο αυτό να τις ελευθερώσουν. Στο τέλος τα δύο βόδια (που συμβολίζουν το αρσενικό με το θηλυκό) πέφτουν στην γή και από πάνω τους πέφτει στάχτη που συμβολίζει σπόρους έτοιμους για γονιμοποίηση.
ΓΑΜΟΣ
Ο γαμπρός και η “νύφη” προετοιμάζονται σε διαφορετικά σπίτια και συνοδεύονται από πλήθος κόσμου ο κάθε ένας μέχρι να συναντηθούν στην κεντρική πλατεία.
Το ζευγάρι, δύο άντρες εκ των οποίων ο ένας υποδύεται την νύφη, παντρεύεται ενώπιων όλων και ακολουθεί η αναπαραγωγική διαδικασία σε μια προσπάθεια να “προκαλέσει” γονιμότητα στις σοδειές.
ΘΑΝΑΤΟΣ & ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Στο τελευταίο στάδιο της τελετής, ο γαμπρός, τον οποίον υποδύεται ο “Καλόγερος” που στην είσοδο του χωριού έφαβε τους επισκέπτες, δολοφονείται και το σώμα του έρχεται σε φέρετρο μέχρι την πλατεία. Με αυτόν τον τρόπο ο γαμπρός ανασταίνεται και ο ερχομός της άνοιξης διασφαλίζεται αφήνοντας πίσω του τον νικημένο χειμώνα.
Video. Nikolia Apostolou
