MESSINIA PLUS

1960-2024: 64 χρόνια μετά-Η ιστορία της Ανθοκομικής Έκθεσης και των παρελάσεων

1960 – 2024

64 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

1960 – 1967 Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών

1977 – 2006 Ανθεστήρια

2012 – 2024 Ανθοκομική Έκθεση

ΓΙΟΡΤΗ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

1960 – 2024 (64 ΧΡΟΝΙΑ)

Πάνω, φωτογραφία του 1965 από τα ΓΑΚ Μεσσηνίας, κάτω, από το 2022 και την παρέλαση των λουλουδιών 

Τίτλοι Εκθέσεων

Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών Φυτών Καλαμάτας

Ανθεστήρια Καλαμάτας

Ανθεστήρια Μεσσηνίας

Ανθοκομική – Γεωργική Έκθεση Μεσσηνίας

Ανθοκομική – Μικτή – Γενική Εμπορική Έκθεση Μεσσηνίας

Ανθοκομική Γενική Έκθεση Μεσσηνίας

Ανθοκομική Έκθεση Δήμου Καλαμάτας

 

Τοποθεσίες πραγματοποίησης των Εκθέσεων

Μεσαιωνικό Κάστρο Καλαμάτας

Λιμενικό Ταμείο Καλαμάτας

Παραπλεύρως του Ναυτικού Ομίλου Καλαμάτας

Χώρος παλαιού εργοστασίου Λιναρδάκη

Εκβολές ποταμού Νέδοντα (Γέφυρα Λυκούργου – Γέφυρα Ευαγγελιστρίας)

Οδός Κρήτης (δίπλα στο Άλσος του Λιμενικού Ταμείου)

Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων

 

Φορείς που συντέλεσαν στην πραγματοποίηση των Εκθέσεων

Δήμος Καλαμάτας

Περιηγητική Λέσχη Καλαμάτας

Διεύθυνση Γεωργίας Μεσσηνίας

Σύλλογος Ανθεστήρια

Δ.Ε.Υ.Α.Κ.

Δ.Ε.Π.Α.Κ. 

Περιφερειακή Διοίκηση

Νομαρχιακή Διοίκηση

Επιμελητήριο Μεσσηνίας

Λιμενικό Ταμείο Μεσσηνίας

Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ.

Σύνδεσμος Γεωπόνων Μεσσηνίας

Άκουσα – Διάβασα – Έμαθα για τα πρώτα 25 χρόνια της Γιορτής των Λουλουδιών στην Καλαμάτα. Όμως τα υπόλοιπα 39 χρόνια (1985 – 2024) τα έζησα μιας και ήμουν και είμαι πάντα μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής. 

 

ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΕΛΕΣΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΣ
1960 15 – 22 ΜΑΪΟΥ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1961 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 

7 ΜΑΪΟΥ

Β΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1962 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

16 ΜΑΪΟΥ

Γ΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1963 5 – 12 ΜΑΪΟΥ Δ΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1964 3 – 10 ΜΑΪΟΥ Ε΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1965 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

5 ΜΑΪΟΥ

ΣΤ΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1966 21 – 31 ΜΑΪΟΥ Ζ΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1967 11 – 18 ΙΟΥΝΙΟΥ Η΄ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΘΕΩΝ 

& ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1968 ΑΠΡΑΞΙΑ
1969 ΑΠΡΑΞΙΑ
1970 ΑΠΡΑΞΙΑ
ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΕΛΕΣΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΣ
1971 ΑΠΡΑΞΙΑ
1972 ΑΠΡΑΞΙΑ
1973 ΑΠΡΑΞΙΑ
1974 ΑΠΡΑΞΙΑ
1975 ΑΠΡΑΞΙΑ
1976 ΑΠΡΑΞΙΑ
1977 10 – 30 ΜΑΪΟΥ 1η ΕΚΘΕΣΗ 

ΑΝΘΕΣΤΗΡΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1978 20 – 31 ΜΑΪΟΥ 2η ΕΚΘΕΣΗ

ΑΝΘΕΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1979 12 – 21 ΜΑΪΟΥ 3η ΕΚΘΕΣΗ 

ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1980 24 ΜΑΪΟΥ

9 ΙΟΥΝΙΟΥ

4η ΕΚΘΕΣΗ 

ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1981 31 ΜΑΪΟΥ

8 ΙΟΥΝΙΟΥ

5η ΕΚΘΕΣΗ 

ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ

ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1982 25 ΙΟΥΝΙΟΥ

7 ΙΟΥΛΙΟΥ

6η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1983 25 ΜΑΪΟΥ

6 ΙΟΥΝΙΟΥ

7η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1984 29 ΜΑΪΟΥ

12 ΙΟΥΝΙΟΥ

8η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1985 8 – 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 9η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1986 21 ΜΑΪΟΥ

6 ΙΟΥΝΙΟΥ

10η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΕΛΕΣΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΣ
1987 17 – 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 11η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1988 28 ΜΑΪΟΥ

6 ΙΟΥΝΙΟΥ

12η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1989 13 – 22 ΜΑΪΟΥ 13η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1990 26 ΜΑΪΟΥ

5 ΙΟΥΝΙΟΥ

14η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1991 25 ΜΑΪΟΥ

2 ΙΟΥΝΙΟΥ

15η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ  ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1992 30 ΜΑΪΟΥ

8 ΙΟΥΝΙΟΥ 

16η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1993  28 ΜΑΪΟΥ

1 ΙΟΥΝΙΟΥ

17η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1994 25 ΜΑΪΟΥ

6 ΙΟΥΝΙΟΥ

18η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1995 27 ΜΑΪΟΥ

4 ΙΟΥΝΙΟΥ

19η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1996 25 ΜΑΪΟΥ

2 ΙΟΥΝΙΟΥ

20η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1997 17 – 25 ΜΑΪΟΥ 21η  ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1998 23 – 31 ΜΑΪΟΥ 22η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
1999 22 – 30 ΜΑΪΟΥ 23η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
2000 27 ΜΑΪΟΥ

5 ΙΟΥΝΙΟΥ

24η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΕΚΒΟΛΕΣ ΝΕΔΟΝΤΑ

(ΓΕΦΥΡΑ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

ΓΕΦΥΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ)

ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΕΛΕΣΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΣ
2001 27 ΜΑΪΟΥ

3 ΙΟΥΝΙΟΥ

25η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΩΡΟΣ ΠΑΛ. ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ

ΛΙΝΑΡΔΑΚΗ

2002 25 ΜΑΪΟΥ

2 ΙΟΥΝΙΟΥ

26η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΩΣ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
2003 24 ΜΑΪΟΥ

1 ΙΟΥΝΙΟΥ

27η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΩΣ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
2004 27 ΜΑΪΟΥ

5 ΙΟΥΝΙΟΥ

28η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΟΔΟΣ ΚΡΗΤΗΣ
2005 21 – 29 ΜΑΪΟΥ 29η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
2006 16 – 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 30η ΜΙΚΤΗ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ & ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΑΛΣΟΣ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ
2007 ΕΙΧΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕΙ ΓΙΑ 16-24 ΙΟΥΝΙΟΥ 

ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ

2008 ΑΠΡΑΞΙΑ
2009 ΑΠΡΑΞΙΑ
2010 ΑΠΡΑΞΙΑ
2011 ΑΠΡΑΞΙΑ
2012 23 – 27 ΜΑΪΟΥ 1η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2013 25 ΜΑΪΟΥ

2 ΙΟΥΝΙΟΥ

2η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2014 31 ΜΑΪΟΥ

8 ΙΟΥΝΙΟΥ

3η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2015 16 – 24 ΜΑΪΟΥ 4η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2016 20 – 29 ΜΑΪΟΥ 5η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

 

ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΕΛΕΣΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΣ
2017 19 – 28 ΜΑΪΟΥ 6η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2018 18 – 28 ΜΑΪΟΥ 7η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2019 10 – 19 ΜΑΪΟΥ 8η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2020 ΑΠΡΑΞΙΑ
2021 ΑΠΡΑΞΙΑ
2022 13 – 22 ΜΑΪΟΥ 9η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2023 23 – 29 ΜΑΪΟΥ 10η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

2024 17 – 26 ΜΑΪΟΥ 11η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ  ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ

 

Αναδρομή στην Ιστορία της Ανθοκομικής στην Καλαμάτα

Στην Ελλάδα, μια χώρα με εξαιρετικό κλίμα, Ανθεστήρια είχαμε από την αρχαιότητα. Η λέξη «Ανθεστήρια» προέρχεται από τη λέξη Άνθος – ήταν δηλαδή η γιορτή των λουλουδιών.

Στη σύγχρονη Ελλάδα τα Ανθεστήρια πρωτοεμφανίστηκαν στη νεοελληνική Αθήνα το 1911, χάρη στην πρωτοβουλία της πρωτοπόρου φεμινίστριας Καλλιρρόης Παρρέν και του νεοσύστατου Λυκείου των Ελληνίδων. Επρόκειτο για μια προσπάθεια επιστροφής στις ρίζες και στα ιδανικά της ελληνικής φυλής μέσα από την αναβίωση των αρχαίων Ανθεστηρίων, μια από τις παλαιότερες διονυσιακές γιορτές για την Άνοιξη.

Με αφορμή την υποδοχή της Πρωτομαγιάς, οργανώθηκαν στο Ζάππειο γιορτές με παραδοσιακούς χορούς, φορεσιές και μουσική. Οι εκδηλώσεις δεν επαναλήφθηκαν λόγω των Βαλκανικών Πολέμων. Η ανάμνησή τους, όμως, έμεινε ζωντανή και το 1937 οργανώθηκε η πρώτη έκθεση ανθέων στην Κηφισιά, η οποία, μετά από μια μακρά παύση λόγω της Κατοχής και των δύσκολων μετακατοχικών χρόνων, ανασυστάθηκε το 1956.

Αργότερα η Καλαμάτα, όπως και άλλες επαρχιακές πόλεις, αγκάλιασε με θέρμη το θεσμό των Ανθεστηρίων, δίνοντάς του την προσωπική της σφραγίδα.

Γύρω στο 1960, η Καλαμάτα ήταν μια πόλη τελείως διαφορετική. Ίσως πιο όμορφη, διότι διέθετε εντυπωσιακά νεοκλασικά κτίρια, πολλά περιβόλια, πολλούς κήπους, αυλές στολισμένες με γιασεμί, αγιόκλημα και βασιλικό και παντού πανέμορφες γλάστρες. Αυτό το ειδυλλιακό περιβάλλον, λοιπόν, ενέπνευσε τον τότε Πρόεδρο της Περιηγητικής Λέσχης Καλαμάτας γιατρό Κωνσταντίνο Βασιλάκη, όταν το 1959 βρισκόταν σε ένα συνέδριο του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, στο Ηράκλειο Κρήτης, με θέμα την τουριστική ανάπτυξη της νότιας Ελλάδας. Ο Κων/νος Βασιλάκης συνειδητοποίησε ότι οι συνθήκες στο μεσσηνιακό χώρο ήταν ιδανικές γι’ αυτήν και ότι απλώς χρειαζόταν κάποιο έναυσμα για την ανάπτυξή της. Πρότεινε λοιπόν, τη θέσπιση ανθεστηρίων εορτών στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα.

Γυρίζοντας στην Καλαμάτα, συζήτησε την ιδέα με μερικούς φίλους, που η επιστήμη ή το χόμπι τους είχε σχέση με τα λουλούδια. Βρέθηκαν όλοι σύμφωνοι και αποφάσισαν να προχωρήσουν στην υλοποίηση αυτής της ιδέας. Έτσι, μετά από τις απαραίτητες επαφές, συγκροτήθηκε Οργανωτική Επιτροπή με τον τότε Νομάρχη Χρήστο Κιτσίδη, το Δήμαρχο Χρήστο Κουμάντο, τους Διευθυντές Γεωργίας και Αγροτικής Τράπεζας, το γεωπόνο Παναγιώτη Δρούγα, τον Πρόεδρο της Περιηγητικής Λέσχης Κων/νο Βασιλάκη κι ακόμη τους: Χρήστο Αλειφέρη, Νίκο Καλλικούνη, Σόλωνα Καντή, Νίκο Αντωνακόπουλο, Μαρία Αντωνακοπούλου, Βασίλειο Παπασαραντόπουλο, Γιάννη Μαμαλούκα, Σπύρο και Βάσω Μουντούρη, Ρωξάνη Λεμπέση, Σωτήριο Σπυρόπουλο και Νίκο Παπαδόπουλο. 

Η ιδέα έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και την επόμενη ακριβώς χρονιά, το 1960, ο Δήμος Καλαμάτας σε συνεργασία με την Περιηγητική Λέσχη οργάνωσαν στο κάστρο των Βιλεαρδουίνων  μια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της πόλης έκθεση λουλουδιών. Φιλοδοξία των οργανωτών ήταν η εκδήλωση να εξελιχθεί σε θεσμό με πανελλήνια προβολή, εφάμιλλη των αντίστοιχων εκθέσεων ανθέων σε Κηφισιά, Πάτρα και αλλού. Υπήρχε διάχυτη η προσδοκία ότι ο θεσμός θα συνέβαλε αποφασιστικά στην οικονομική άνθιση του τόπου μέσω της τόνωσης του τουριστικού ενδιαφέροντος, αλλά και της ανάπτυξης της ανθοκαλλιέργειας. Η επιτροπή αποφάσισε να οργανώσει την «Α΄ έκθεση ανθέων και ανθοκομικών φυτών Καλαμάτας».

Όπως πάντα, το πρώτο πρόβλημα που παρουσιάστηκε ήταν το οικονομικό. Ζητήθηκε λοιπόν ενίσχυση από τον ΕΟΤ, τη Νομαρχία, το Δήμο, την ΑΤΕ, αλλά και από απλούς δημότες. Τα άλλα προβλήματα – οργανωτικά και τεχνικά – αντιμετωπίσθηκαν μάλλον «εκ των ενόντων».

Τα μέλη της Επιτροπής που είχαν αναλάβει να συγκεντρώσουν τα εκθέματα, γύριζαν από πόρτα σε πόρτα προσπαθώντας να πείσουν τις νοικοκυρές να τους εμπιστευθούν τις γλάστρες με τα λουλούδια. Το αποτέλεσμα πάντως ήταν πολύ ικανοποιητικό. Η ειδική εξέδρα που είχε στηθεί στο Κάστρο καθώς και ο γύρω χώρος γέμισαν με τα ανθισμένα φυτά που μετέφεραν εκεί φορτηγά αυτοκίνητα του Δήμου, στρατιώτες του ΚΕΝ Καλαμάτας αλλά και οι κυρίες της επιτροπής, ανεβαίνοντας τα 99 σκαλοπάτια του Κάστρου με τις γλάστρες στα χέρια.

Τα εγκαίνια της έκθεσης είχαν οριστεί για την Κυριακή 15 Μαΐου 1960.  

Για εκείνη τη χρονιά τα αρχεία των Ανθεστηρίων αναφέρουν ότι δεν έγινε «Λουλουδένια Παρέλαση». Αυτό είναι εν μέρει αλήθεια. Παρέλαση έγινε, αλλά όχι μόνο στους κεντρικούς δρόμους όπως αργότερα γινόταν. Και άρμα υπήρξε. «Ήμουν εγώ εκεί», όπως μας λέει και η φίλη μας κ. Μαρία Γερανέα, η πρώτη βασίλισσα της γιορτής των ανθέων. 

Και συνεχίζει: «Σ’ αυτό το άρμα, ήμουν με άλλες δύο μαθήτριες του Γυμνασίου θηλέων: την Άννα Αβδάλα και τη Νίκη Μαυροειδή. Η Επιτροπή των Ανθεστηρίων είχε στολίσει κατάλληλα με άνθη ένα στρατιωτικό τζέιμς, τοποθετώντας ένα είδος καλαθιού, όπου βρισκόμαστε εμείς τα κορίτσια, ενώ στο κάθισμα του συνοδηγού βρισκόταν ο αείμνηστος Σπύρος Ξιάρχος, ο δημοσιογράφος και αργότερα ιδιοκτήτης της εφημερίδας «Μάχη». Είχε τοποθετηθεί μικροφωνική εγκατάσταση και ο Σπύρος Ξιάρχος καλούσε, μέσω αυτής, τις Καλαματιανές και τους Καλαματιανούς, να επισκεφθούν την «Α΄ Έκθεση ανθέων και ανθοκομικών φυτών Καλαμάτας» στο Κάστρο, ενημερώνοντας για τα προσεχή εγκαίνια.

Σωστά, δεν παρελάσαμε μόνο στην Αριστομένους και τη Ναυαρίνου όπως γινόταν από τον επόμενο χρόνο, το 1961. Εμείς τότε γυρίσαμε όλους τους κεντρικούς και απόκεντρους δρόμους της Καλαμάτας, το Σάββατο 14 Μαΐου το βραδάκι. Το πρωί της 15ης Μαΐου 1960, ημέρα εγκαινίων της 1ης Έκθεσης, ξαναβγήκε το άρμα με τον ήλιο και ξαναγυρίσαμε όλη την Καλαμάτα. Σ’ αυτή τη δεύτερη διαδρομή, φτάσαμε μέχρι τη Μεσσήνη, όπου καλέσαμε κι εκεί τον κόσμο να έρθει στην έκθεση. Σκληρή δουλειά πραγματικά!!! Όμως η εκστρατεία μας απέδωσε καρπούς. Ο κόσμος ενημερώθηκε και το αποτέλεσμα ήταν η τρομερή κοσμοσυρροή στα εγκαίνια, στο Κάστρο».

Τα εγκαίνια της πρώτης έκθεσης ανθέων και ανθοκομικών φυτών Καλαμάτας έγιναν στις 15 Μαΐου 1960. Τον αγιασμό τέλεσε ο τότε Μητροπολίτης Χρυσόστομος Α΄ (Δασκαλάκης) και η εκπροσώπηση της Πολιτείας ήταν εντυπωσιακή.

Παρευρέθηκαν ο τότε υφυπουργός Κοιν, Πρόνοιας Ι. Ψαρρέας, οι βουλευτές του νομού, εκπρόσωποι όλων των τοπικών αρχών και πλήθος κόσμου. Και όταν αναφέρουμε πλήθος, αυτό ακριβώς εννοούμε.

Αρκεί να σημειωθεί ότι το πλήθος του κόσμου ήταν τόσο ώστε από τον συνωστισμό υποχώρησε μέρος του διαχωριστικού τοίχου μεταξύ σκάλας και αμφιθεάτρου, με αποτέλεσμα να τραυματισθεί ελαφρά ένας από τους θεατές. Το περιστατικό αναφέρθηκε όχι μόνο στον τοπικό, αλλά και στον Αθηναϊκό τύπο, για να επισημανθεί η αθρόα προσέλευση κόσμου στα πρώτα εγκαίνια της πρώτης Έκθεσης ανθέων και ανθοκομικών φυτών Καλαμάτας. 

Μετά από αυτή την επεισοδιακή πρώτη φορά, τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. Από το 1961, συμμετείχε στους συνδιοργανωτές και η Διεύθυνση Γεωργίας Μεσσηνίας.

Έκτοτε και μέχρι το 1967, οι Καλαματιανές και οι Καλαματιανοί υποδέχονταν την άνοιξη εορταστικά.

Κάθε χρόνο τα άρματα όλο και καλύτερα, καλλιτεχνικά, εφ’ όσον είχε κληθεί ειδικός διακοσμητής από την Πάτρα, ήταν αρκετά και είχε αρχίσει η διοργάνωση ποικίλων εκδηλώσεων κατά τη διάρκεια των Ανθεστηρίων. Εκτός από την καθιερωμένη “Ενετική βραδιά” στην Παραλία και την καύση πυροτεχνημάτων, είχαμε την επίδειξη ελληνικών χορών από το Λύκειο Ελληνίδων της Αθήνας και συναυλία τμήματος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Αυτές τις εκδηλώσεις τις κινηματογραφούσαν και μεταδίδονταν στους κινηματογράφους όλης της Χώρας από τα «Επίκαιρα» που ήταν σύντομες κινηματογραφήσεις και παρουσίαζαν τα σπουδαιότερα εν Ελλάδι γεγονότα, πριν την προβολή της ταινίας. Θυμηθείτε ότι τότε δεν υπήρχε τηλεόραση στην Ελλάδα και φυσικά Internet. 

Η γιορτή των Λουλουδιών λοιπόν, συνέχιζε την ανοδική της πορεία. Όλο και πλήθαιναν οι εκδηλώσεις. Όλο και περισσότερα παιδιά χόρευαν γύρω από τα άρματα. Και το αμφιθέατρο του Κάστρου ήταν γεμάτο από Καλαματιανές και Καλαματιανούς, κάθε ηλικίας, που προσέρχονταν για να παρακολουθήσουν τις εκλεκτές εκδηλώσεις.

Πολλοί παλιοί Καλαματιανοί μιλούν με δέος και θαυμασμό για εκείνη την περίοδο. Μιλούν για κάτι ανεπανάληπτο. Λογικό… Ήταν οι μόνες εκδηλώσεις που γίνονταν τότε στην Μεσσηνιακή πρωτεύουσα. Γι’ αυτό και έμειναν αλησμόνητες. Σήμερα έχουμε και Γιορτή των Λουλουδιών μαζί με τόσες άλλες εξαιρετικές εκδηλώσεις. Διότι η Καλαμάτα ήταν τυχερή να έχει πολύ ικανούς δημάρχους, που την απογείωσαν σε πολλούς τομείς, και σίγουρα στον τομέα των πολιτιστικών εκδηλώσεων, που είναι και το θέμα μας.

Η καλή αρχή είχε ακόμα καλύτερη συνέχεια. Η Οργανωτική επιτροπή, με ψυχή την αείμνηστη Μαρία Αντωνακοπούλου, διευρύνθηκε τα αμέσως επόμενα χρόνια με άλλους Καλαματιανούς που αγάπησαν αυτή τη γιορτή των λουλουδιών, προσφέροντας υλική βοήθεια και προσωπική εργασία.

Η Β΄ Έκθεση στην οποία πήραν μέρος με δικά τους αυτοσχέδια περίπτερα αρκετοί Καλαματιανοί, έγινε από 20 Απριλίου μέχρι 7 Μαΐου 1961 και ήταν εμπλουτισμένη με διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Από τη χρονιά αυτή, η Έκθεση μετακόμισε στο άνω διάζωμα του Κάστρου. Εργάτες, στρατιώτες, πρόσκοποι και εθελοντές μεταφορείς ανέβαιναν 99 σκαλοπάτια με τις γλάστρες στα χέρια.

Ο κόσμος, εκτός από την παρουσίαση των λουλουδιών, είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει, σε όλη τη διάρκειά της, παρελάσεις ανθοστόλιστων αρμάτων, παραδοσιακούς χορούς, συναυλία της Φιλαρμονικής του Δήμου και καύση πυροτεχνημάτων. Να σημειωθεί ότι εκείνη τη χρονιά, η περιγραφή των εκδηλώσεων των Ανθεστηρίων, μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο του ΕΙΡ στο βραδινό πρόγραμμα «Χρονικά της Ημέρας». Τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Τουλίπα και Πέργκολα.  

Την επόμενη χρονιά, το 1962, στην Γ΄ Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών, ο Καλαματιανός ζωγράφος Βαγγέλης Δράκος παρουσίασε ένα καλλιτεχνικό τρίπτυχο για να διαφημιστεί η Γιορτή των Λουλουδιών. Ο αριθμός των αρμάτων αυξήθηκε και το πρόγραμμα των εκδηλώσεων, από 11 έως 18 Μαΐου, ήταν πλουσιότερο. Όλες οι εκδηλώσεις μεταδόθηκαν πάλι από το Κρατικό ραδιόφωνο και κινηματογραφήθηκαν από την «Φοξ Μούβιτον Νιούς» για τα Επίκαιρα. Τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Άνοιξη και Γόνδολα Βενετσιάνικη. 

Το 1963, η Δ΄ Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών πραγματοποιήθηκε πάλι στο Κάστρο. Οι εκδηλώσεις ακολούθησαν ανοδική πορεία τόσο αριθμητικά όσο και ποιοτικά. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά, την επίδειξη των ελληνικών χορών από το Λύκειο Ελληνίδων της Αθήνας και τη συναυλία του τμήματος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Οδυσσεύς και Σειρήνες, Καναρινάκια στο κλουβί και Πεταλούδες.

Το 1964, οι εκδηλώσεις της Ε΄ Έκθεσης Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών ήταν περιορισμένες. Δεν έγινε παρέλαση αρμάτων, διότι ο θάνατος του βασιλιά Παύλου ήταν σχετικά πρόσφατος (Μάρτιος 1964).

Στα επόμενα χρόνια όμως 1965, 1966, 1967, η Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών συνέχισε την ανοδική της πορεία, όλο και πλουτιζόταν η γιορτή των λουλουδιών, όλο και πλήθαιναν οι εκδηλώσεις.

Το 1965 τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Άνοιξη, Μαντήλι καλαματιανό (με τον λουλουδένιο «λάκκο» του αργαλειού, ο χορός των κύκνων, Πασχαλινό αυγό, Τραμ με τους χαριτωμένους «Τραμβαγέριδες και το θελκτικότατο φορτίο του». 

Αυτή τη χρονιά τα άρματα που παρέλασαν στην οδό Αριστομένους ήταν φιλοτεχνημένα από τον πατρινό ανθοκόμο και διακοσμητή κ. Μαρούδα και τον καλαματιανό ζωγράφο κ. Ε. Δράκο.

Όλα τα άρματα ήταν στολισμένα με δροσερά φυσικά, ζωντανά λουλούδια και τα περισσότερα ήταν ιππήλατα. Νεαρές κοπέλες με κάνιστρα ανθέων προηγούνταν της παρέλασης των αρμάτων.

Το 1966 τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Καλαματιανά Μεταξωτά, Αρχαία Τριήρης, Παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας και Κούνια ανθοκομική.

Το 1967 τα άρματα που έλαβαν μέρος στην παρέλαση ήταν Βασίλισσα των λουλουδιών, Άνοιξη, Κιθάρα και Παιδική Μπαζίνα (Ορχήστρα).

 

Το αμφιθέατρο του Κάστρου γεμάτο Καλαματιανούς κάθε ηλικίας, που προσέρχονταν για να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου όπως: 

Χορόδραμα από τη Λυρική Σκηνή, υπό την διεύθυνση του Αγγέλου Γριμάνη και τους διάσημους Ούγγρους χορευτές Πέτροβα και Συλβέστρο.

Συναυλία του Μάνου Χατζηδάκι που παρουσίασε στο Κάστρο Καλαμάτας, σε πανελλήνια «πρώτη», τραγούδια του από τον κύκλο «Μυθολογία» με τον Γιώργο Ρωμανό, το Γιώργο Μούτσιο, τη Ζωή Φυτούση και άλλες αξιόλογες φωνές.

  Όμως, η Έκθεση Ανθέων και Ανθοκομικών φυτών δε τελείωσε οριστικά το 1967.

Το 1976, συγκροτείται προσωρινή διοικούσα επιτροπή, και το 1977 εκλέγεται το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου «Ανθεστήρια Καλαμάτας» – που τον μεθεπόμενο χρόνο μετονομάστηκε σε «Ανθεστήρια Μεσσηνίας». Συγκροτείται σε σώμα με Πρόεδρο την Μαρία Αντωνακοπούλου, που έμεινε επί πολλά χρόνια Πρόεδρος του Συλλόγου και καθιερώθηκε σαν η «Μαρία των ανθέων». Ως χώρος της έκθεσης επιλέγεται το ευρύχωρο Άλσος του Λιμενικού Ταμείου, στην παραλία. Στόχος είναι η έκθεση να διευρυνθεί και να δοθεί έμφαση στον εμποροβιομηχανικό χαρακτήρα της. Πράγματι, η Έκθεση ανθέων γίνεται Ανθοκομική – Γεωργική (με την παρουσίαση και γεωργικών μηχανημάτων, το 1978), και αργότερα Ανθοκομική – Μεικτή – Γενική Έκθεση Μεσσηνίας. Ο Σύλλογος των Ανθεστηρίων, με πρωτεργάτιδα την πρόεδρό του Μαρία Αντωνακοπούλου, αλλά και τη διαρκή συμπαράσταση του Δήμου Καλαμάτας και άλλων κατά καιρούς φορέων (Υπουργείου Γεωργίας, Διεύθυνσης Δασών, Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου, ΕΟΜΜΕΧ) εργάστηκε με ζήλο για τη συνέχιση και ανάπτυξη του θεσμού μέχρι το 2006, οπότε και πάλι σταμάτησε. 

Μέχρι τότε χαρήκαμε και θαυμάσαμε ωραιότατα άρματα, στολισμένα με λουλούδια και όμορφα καλαματιανά κορίτσια, αξέχαστες εκδηλώσεις και εκθαμβωτικές εκθέσεις λουλουδιών. 

Και μετά σιωπή, για αρκετά χρόνια…

Πιστέψαμε ότι τα Ανθεστήρια ήταν πια οριστικά παρελθόν. 

Και συνεχίζει η κ. Γερανέα Μαρία σε συνέντευξή της: «όμως, ένα άρθρο στον τοπικό τύπο μια ημέρα σαν και σήμερα 23 Μαΐου 2012, ημέρα Τετάρτη, ήρθε να μας πει ότι θα είχαμε και πάλι γιορτή των Λουλουδιών». Το άρθρο έγραφε: «Δεν θα έχει μόνο λουλούδια, φυτά, γλαστρικά, συστήματα κηποτεχνίας, αλλά θα περιλαμβάνει και πολλές καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, ενώ οι σύλλογοι – “φύλακες” του κεντρικού πάρκου Καλαμάτας, στους οποίους ο Δήμος έχει εμπιστευθεί βαγόνια για να στεγάζουν τις δραστηριότητές τους, θα δείξουν τι είναι ο καθένας και τι δράσεις αναπτύσσει. Η 1η Ανθοκομική Έκθεση του Δήμου Καλαμάτας ξεκινά με επίσημα εγκαίνια σήμερα το βράδυ, στις 9 και θα διαρκέσει μέχρι και την Κυριακή. Ο Δήμος Καλαμάτας, όπως ανέφερε χθες σε συνέντευξη Τύπου, ο Δήμαρχος Παναγιώτης Νίκας, διοργανώνει την Έκθεση πάνω σε μια ιδέα του Νίκου Κισκήρα, δημοτικού υπαλλήλου και παλαιού φίλου των Ανθεστηρίων. Σύμφωνα με το δήμαρχο, το κόστος για το δήμο θα είναι ελάχιστο, ταυτοχρόνως όμως θα επιτευχθούν πολλά οφέλη: ο κόσμος θα επισκεφθεί το πάρκο, θα μπορεί να αγοράσει λουλούδια, να συζητήσει με τους γεωπόνους τον τρόπο καλλιέργειας λουλουδιών και λαχανικών αλλά και να παρακολουθήσει διάφορες εκδηλώσεις». Το άρθρο συνεχιζόταν με ανακοινώσεις για τις εκδηλώσεις της Ανθοκομικής Έκθεσης. Είχαμε και πάλι Ανθεστήρια προσαρμοσμένα στην εποχή μας όμως… Το πρόγραμμα της Ανθοκομικής Έκθεσης για τη φετινή χρονιά εξαιρετικό. Συναυλίες, ομιλίες, εκθέσεις, παραστάσεις.

Η Καλαμάτα συνεχίζει να εκπλήσσει. 

Η Ανθοκομική Έκθεση συνεχίζει μέχρι το 2019 με μια διακοπή δύο χρόνων, το 2020 και 2021, λόγω του κορονοϊού.

Το 2022 επανέρχεται στον κανονικό ρυθμό με την 9η Ανθοκομική Έκθεση, μετά από δική μου εισήγηση προς το Δήμαρχο Καλαμάτας κ. Βασιλόπουλο Αθανάσιο η οποία έγινε αμέσως δεκτή, προχωρήσαμε στην 1η Ανθοκομική παρέλαση κατά μήκος της οδού Αριστομένους και φτάσαμε στο Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων στο χώρο του πατινάζ.

Τα παιδιά από τις Σχολές που συμμετείχαν, μας παρουσίασαν ένα ολιγόλεπτο πρόγραμμα με χορούς και τραγούδια.

Το ίδιο έγινε και το 2023 με την 2η Ανθοκομική παρέλαση που έγινε το πρωί λόγω των καιρικών συνθηκών. Υπήρξε και τότε μεγάλη συμμετοχή από τις Σχολές της πόλης μας.

Φέτος, 2024, θα πραγματοποιηθεί η 11η Ανθοκομική Έκθεση στο Δημοτικό Πάρκο ΟΣΕ από τις 17 Μαΐου έως 26 Μαΐου και η 3η Ανθοκομική παρέλαση την Κυριακή 26 Μαΐου.

Νίκος Κισκήρας

Συνταξιούχος Δημοτικός υπάλληλος

Φίλος και Συνδιοργανωτής Ανθεστηρίων

1985 – 2006

Φίλος και Συνδιοργανωτής Ανθοκομικής Έκθεσης

2012 – 2024

To Top